Ly8 b22-dan nhiet-tranminhtho http://tranminhtho.tk

1. Bài 22: Dẫn nhiệt Trang 1/
6
BÀI 22: DẪN NHIỆT
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức:
- Tìm được ví dụ về sự dẫn nhiệt.
- So sánh tính dẫn nhiệt của chất rắn, chất lỏng, chất khí.
2. Kỹ năng:
- Thực hiện được thí nghiệm ở hình 22.1, 22.2 sgk, quan sát thí nghiệm 22.3
(video), 22.4 (do giáo viên làm) từ đó rút ra nhận xét về sự dẫn nhiệt của
các chất.
- Vận dụng kiến thức giải thích một số hiện tượng đơn giản liên quan đến sự
dẫn nhiệt.
3. Thái độ:
- Cẩn thận khi làm thí nghiệm với đèn cồn.
II. Chuẩn bị:
1. Giáo viên:
- Bài giảng điện tử.
- Dụng cụ để làm thí nghiệm ở hình 22.3 (ống nghiệm chứa nước ở đầu có
gắn viên sáp, đèn cồn, kẹp gỗ).
- Phiếu câu hỏi thảo luận cho mỗi nhóm.
PHIẾU HỌC TẬP HỎI THẢO LUẬN
CÂU NHÓM:……….. NHÓM:………..
C9. Tại sao nồi, xoong thường làm bằng kim loại, còn bát đĩa thường làm bằng sứ?
1. Tại sao nồi, xoong thường làm bằng kim loại, còn bát đĩa thường làm bằng sứ?
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
2. TạiTại sao mùa đông mặc nhiều áo mỏng ấm ấm hơn mặc một dày?
C10. sao về về mùa đông mặc nhiều áo mỏng hơn mặc một áo áo dày?
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
3. TạiTại sao trong những ngàycốc thủy tinh thìloại ta thấy lạnh, còn trongmỏng? Muốn
C12. sao khi rót nước sôi vào rét sờ vào kim cốc dày dễ bị vỡ hơn cốc những ngày
cốc khỏi vỡsờ vào kim loại tavào thấy nóng? nào?
nắng nóng khi rót nước sôi lại thì làm thế
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
2. Mỗi nhóm:
- Dụng cụ để làm thí nghiệm ở hình 22.1 và 22.2 sgk gồm:
+ 2 giá thí nghiệm.
+ 1 đèn cồn.
+ 1 thanh đồng có gắn 5 đinh ghim bằng sáp.
+ 1 thanh đồng, 1 thanh thép, 1 thanh thủy tinh mỗi thanh có gắn 1 đinh
ghim.
III. Hoạt động dạy học:
HĐ1: Ổn định + kiểm tra + đặt vấn đề (5phút)
Ổn định.
Kiểm tra: Nhiệt năng của vật là gì? -Lên bảng trả lời câu
Không thực hiện công lên một vật hỏi, HS dưới lớp theo
nhưng có thể làm cho nhiệt năng của dõi, nhận xét và bổ
vật đó tăng lên bằng cách nào? Lấy một sung.
ví dụ?
-Làm bài tập trắc nghiệm.
GV: Trần Minh Thọ Trường THCS Trần Quang Khải

2. Bài 22: Dẫn nhiệt Trang 2/
6
Đặt vấn đề:
-Làm TN tạo tình huống.
+Khi ta đốt sợi chỉ thì nó có cháy -Có.
không?
+Chỉ cần sợi chỉ vừa tiếp xúc ngọn lửa -Có thể nêu phương án.
là nó cháy ngay. Tiến hành làm TN cho
hs quan sát. Vậy, em nào có phương án
cho sợi chỉ tiếp xúc với ngọn lửa mà nó
vẫn không cháy?
-Tiến hành TN quấn sợi chỉ quanh một -Quan sát gv làm thí
thanh kim loại và cho tiếp xúc với ngọn nghiệm.
lửa đèn cồn (sợi chỉ không cháy).
-Tại sao khi quấn sợi chỉ quanh một
thanh kim loại thì nó không bị cháy khi
tiếp xúc với ngọn lửa? Để trả lời câu
hỏi trên chúng ta vào bài học hôm nay. BÀI 22: DẪN
-Ghi bảng. -Ghi bài. NHIỆT
HĐ2: Tìm hiểu về sự dẫn nhiệt (10phút)
-Đầu tiên chúng ta sẽ tìm hiểu sự dẫn I.Sự dẫn nhiệt:
nhiệt.
-Để tìm hiểu sự dẫn nhiệt là gì? Chúng -HS quan sát màn
ta cùng nghiên cứu TN ở hình 22.1. chiếu.
+Giới thiệu dụng cụ: như sgk
+Em hãy dự đoán hiện tượng gì sẽ xảy -Dự đoán hiện tượng.
ra đối với các đinh ghim khi dùng đèn (Các đinh ghim sẽ rơi
cồn đốt nóng đầu A của thanh đồng xuống)
AB?
+Để kiểm tra dự đoán của bạn, các
nhóm tiến hành làm thí nghiệm.
+Nhắc nhở hs lưu ý an toàn khi làm thí
nghiệm (chiếu)
-Các nhóm tiến hành làm thí nghiệm, -Tiến hành làm thí
quan sát hiện tượng xảy ra ở các đinh nghiệm.
ghim.
-Yêu cầu các nhóm trình bày kết quả. -Các đinh lần lượt rơi
xuống theo thứ tự từ a
đến b rồi c, d, e.
-Nhận xét, chốt lại.
-Các đinh ghim rơi xuống chứng tỏ -Sáp đã bị nóng chảy,
điều gì? nhiệt năng được truyền
+Nhiệt năng của sáp thay đổi như thế từ thanh đồng đến sáp
nào?
+Vật nào đã truyền nhiệt năng cho
sáp?
-Các đinh ghim rơi theo thứ tự từ a đến -Từ đầu A sang đầu B.
e chứng tỏ nhiệt năng được truyền như
thế nào trong thanh đồng? (Từ vị trí
nào sang vị trí nào trong thanh đồng?)
GV: Trần Minh Thọ Trường THCS Trần Quang Khải

3. Bài 22: Dẫn nhiệt Trang 3/
6
-Qua thí nghiệm trên ta thấy nhiệt năng
đã được truyền từ đầu A sang đầu B
của thanh đồng và từ thanh đồng truyền
đến sáp. Quá trình truyền nhiệt năng
như trên gọi là sự dẫn nhiệt.
(Tổng quát hơn là nhiệt năng được
truyền từ phần này sang phần khác của
một vật và từ vật này sang vật khác
bằng hình thức dẫn nhiệt)
-Vậy nhiệt năng được truyền như thế -Từ phần này sang
nào bằng hình thức dẫn nhiệt? phần khác của một vật,
từ vật này sang vật
khác.
-Chốt lại, chiếu. -Ghi bài. -Nhiệt năng có thể
truyền từ phần này
sang phần khác
của một vật, từ vật
này sang vật khác
-Em hãy tìm một vài ví dụ về hiện -Có thể là: Rót nước bằng hình thức dẫn
tương dẫn nhiệt trong cuộc sống? (gọi sôi vào ly, sau thời gian nhiệt.
khoảng 2,3 học sinh) toàn bộ ly nóng lên.
Khi đun nước, lửa đã
truyền nhiệt năng cho
ấm.
-Có thể phân tích cho hs thấy ở ví dụ
trên: Nhiệt năng được truyền từ nước
nóng sang phần trong của ly (phần tiếp
xúc với nước nóng) và từ phần trong ra
phần ngoài của ly bằng hình thức dẫn
nhiệt.
-Khi ta đổ nước nóng vào một cốc bằng -Hs dựa vào hiểu biết
nhôm và một cốc bằng thủy tinh, chạm của mình qua cuộc
tay vào cốc nào em cảm thấy nóng sống hàng ngày và dựa
hơn? vào bài học trước để trả
lời câu hỏi.
Khi chạm vào cốc nhôm ta thấy nóng
hơn. Phải chăng nhôm dẫn nhiệt tốt
hơn thủy tinh? Chúng ta sang II
HĐ3: Tìm hiểu về tính dẫn nhiệt của chất rắn, chất lỏng và chất khí (20phút)
-Vật chất tồn tại ở 3 thể rắn, lỏng, khí II. Tính dẫn nhiệt
đầu tiên chúng ta sẽ tìm hiểu tính dẫn của các chất:
nhiệt của chất rắn.
-Để tìm hiểu tính dẫn nhiệt của chất rắn
chúng ta cùng tiến hành TN như hình
22.2 sgk
-Giới thiệu dụng cụ, cách tiến hành thí
nghiệm…
-YCHS dự đoán: -Hs dự đoán?
GV: Trần Minh Thọ Trường THCS Trần Quang Khải

4. Bài 22: Dẫn nhiệt Trang 4/
6
+Hiện tượng gì sẽ xảy ra đối với các
đinh ghim khi đun nóng đồng thời ba
thanh?
+Các đinh ghim có rơi xuống đồng
thời hay không?
+Đinh ghim gắn với thanh nào rơi
xuống trước?
-Lưu ý an toàn khi tiến hành làm TN.
-YCHS tiến hành làm TN. -Các nhóm tiến hành
làm thí nghiệm.
-YC đại diện các nhóm nêu kết quả, -Các đinh gắn lần lượt
nhận xét, bổ sung. rơi xuống đầu tiên là
-Chiếu TN ảo cho hs quan sát. đinh gắn ở thanh đồng,
-Nhận xét dự đoán của hs. đến nhôm và thủy tinh.
-Các đinh không rơi xuống đồng thời -Các chất rắn khác
vậy em có nhận xét gì về tính dẫn nhiệt nhau, dẫn nhiệt khác
của các chất khác nhau? nhau.
-Em hãy so sánh tính dẫn nhiệt của -Đồng dẫn nhiệt tốt
đồng, nhôm và thủy tinh? nhất đến nhôm và thủy
tinh.
-Đồng và nhôm là kim loại, thủy tinh là -Kim loại dẫn nhiệt tốt.
phi kim. em có nhận xét gì về tính dẫn
nhiệt của kim loại?
-Chốt lại. Chiếu nhận xét 1.
-YCHS trả lời câu hỏi ở phần chuyển ý. -Sờ tay vào cốc bằng
nhôm cảm thấy nóng
hơn vì nhôm là kim
loại dẫn nhiệt tốt hơn
thủy tinh.
-YCHS trả lời câu hỏi ở thí nghiệm tạo -Vì kim loại dẫn nhiệt
tình huống. (có thể hỏi thêm: nếu thay tốt nên nhiệt năng từ
thanh kim loại bằng thanh thủy tinh thì sợi chỉ truyền nhanh
sợi chỉ có bị cháy không? Tại sao?) qua kim loại. (không,
vì thủy tinh dẫn nhiệt
kém)
-Vậy ta đã biết trong chất rắn, kim loại
dẫn nhiệt tốt nhất. Còn đối với chất
lỏng thì sao? Chúng ta cùng nghiên cứu
thí nghiệm hình 22.3 sgk.
-Giới thiệu dụng cụ, cách tiến hành thí
nghiệm…
-YCHS dự đoán khi nước ở phần trên -Dự đoán.
của ống nghiệm bắt đầu sôi thì có hiện
tượng gì xảy ra đối với viên sáp? (Sáp
có bị nóng chảy hay không)
-YCHS quan sát video.
-Chiếu video.
- Bạn đã dự đoán đúng hay sai?
GV: Trần Minh Thọ Trường THCS Trần Quang Khải

5. Bài 22: Dẫn nhiệt Trang 5/
6
-Em hãy rút ra nhận xét về tính dẫn -Nước dẫn nhiệt kém.
nhiệt của nước?
-Bằng các thí nghiệm tương tự với các
chất lỏng khác ta cũng có kết quả như
trên.
-Em hãy rút ra kết luận về tính dẫn -Chất lỏng dẫn nhiệt
nhiệt của chất lỏng? kém.
-Chiếu nhận xét.
-Chất lỏng dẫn nhiệt kém còn chất khí
dẫn nhiệt như thế nào? Chúng ta qua
thí nghiệm 3.
-Giới thiệu dụng cụ, cách tiến hành thí
nghiệm…
-Ở thí nghiệm hình 22.1sgk các em tiến
hành đun 2 phút thì các đinh ghim đã
rơi xuống hết. Ở thí nghiệm này thầy sẽ
đun nóng đáy ống nghiệm chứa không
khí hơn 2 phút. -Nêu dự đoán.
-Khi đáy ống nghiệm đã nóng thì hiện
tượng gì xảy ra với viên sáp gắn ở đầu
ống nghiệm? (viên sáp có bị nóng chảy
không?)
-Tiến hành làm TN cho hs quan sát. -Mỗi nhóm đại diện 1
-Đã hơn 2 phút. Hiện tượng gì xảy ra hs lên quan sát hiện
với viên sáp? tượng.
-Dự đoán của bạn đúng hay sai ? -Chất khí dẫn nhiệt
-Sáp không nóng chảy khi đun nóng kém.
đầu ống nghiệm, em hãy rút ra kết luận
về tính dẫn nhiệt của chất khí? -Rút ra nhận xét.
-Qua 3 thí nghiệm vừa rồi em hãy nêu
kết luận về sự dẫn nhiệt của chất rắn,
chất lỏng và chất khí ? Chiếu kết luận. -Ghi bài. -Chất rắn dẫn nhiệt
tốt. Trong chất rắn,
kim loại dẫn nhiệt
tốt nhất.
-Chất lỏng và chất
-Chiếu bảng 22.1 đây là bảng 22.1 sgk khí dẫn nhiệt kém.
trang 79.
+Chất nào dẫn nhiệt tốt nhất? -Bạc
+Nước dẫn nhiệt hơn gấp bao nhiêu lần -25 lần.
không khí?
+So sánh tính dẫn nhiệt của len, gỗ và -Trả lời.
nước?
(Mở rộng: Chất rắn dẫn nhiệt tốt tuy
nhiên có một số chất rắn dẫn nhiệt kém
như len, gỗ. (Vì giữa các sớ gỗ tươi thì
có nước, giữa các sớ gỗ khô và giữa
các sợi len có không khí) Chất lỏng dẫn
GV: Trần Minh Thọ Trường THCS Trần Quang Khải

6. Bài 22: Dẫn nhiệt Trang 6/
6
nhiệt kém tuy nhiên có một số chất
lỏng dẫn nhiệt tốt như thủy ngân. Chân
không là môi trường không có vật chất
thì khả năng dẫn nhiệt bằng không.)
-Nói chung phần lớn chất rắn dẫn nhiệt
tốt. Chất lỏng dẫn nhiệt kém, chất khí
dẫn nhiệt kém hơn chất lỏng.
HĐ4: Củng cố + vận dụng + dặn dò (10phút)
-Vận dụng các kiến thức đã học ở trên -Cá nhân lên bảng trả III. Vận dụng:
các em sẽ làm một số bài tập sau: lời.
-YCHS làm bài 22.1sbt. Vì sao lựa
chọn phương án trên? (gợi ý đồng là
kim loại, thủy tinh là chất rắn, nước là
chất lỏng,…)
-Phát phiếu bài tập nhóm và YCHS -Thảo luận nhóm trả lời
thảo luận trả lời (thời gian khoảng câu hỏi.
3phút). -1: Vì kim loại dẫn
nhiệt tốt nên khi nấu thì
thức ăn nhanh chín,
còn sứ dẫn nhiệt kém
nên khi đựng thức ăn ta
-YCHS trình bày kết quả thảo luận, các cầm tay vào không bị
nhóm khác chỉnh sửa, bổ sung. nóng và thức ăn lâu
-Chốt lại, chiếu đáp án. nguội.
-2: Vì tạo ra nhiều lớp
không khí ở giữa các
lớp áo mỏng, mà không
khí thì dẫn nhiệt kém
nên hạn chế truyền
-Ở câu 3: nhiệt từ cơ thể ra ngoài
+Thông báo cho hs biết ở lớp 6 ta đã môi trường.
gặp câu hỏi này nhưng lúc đó ta chưa -3: Thủy tinh dẫn nhiệt
biết vì sao lớp thủy tinh bên trong nóng kém nên khi rót nước
lên trước và bây giờ thì ta đã biết sôi vào cốc dày thì lớp
nguyên nhân là do thủy tinh dẫn nhiệt thủy tinh bên trong
kém. nóng lên trước, nở ra
+Giáo dục hs khi làm thí nghiệm đun làm cho cốc vỡ. Nếu
nóng ống nghiệm hoặc cốc thủy tinh thì cốc có thành mỏng thì
phải hơ nóng ống nghiệm hoặc cốc cốc nóng lên đều và
trước khi đun một chổ. không bị vỡ. Muốn cốc
khỏi vỡ thì nên rót một
ít nước sôi để tráng cốc
trước hoặc bỏ vào cốc
một thìa kim loại.
-Dặn dò
-Nhận xét tiết học.
GV: Trần Minh Thọ Trường THCS Trần Quang Khải